Cơ Duyên Ngộ Đạo của chư Tổ – Thiền Sư Dược Sơn Duy Nghiễm

Thiền Sư Dược Sơn
Duy Nghiễm – (751-834)

Sư họ Hàn, quê ở Ráng Châu. Năm mười bảy tuổi, Sư theo Thiền sư Huệ Chiếu ở Tây Sơn Triều Dương xuất gia. Đời Đường niên hiệu Đại Lịch thứ tám (774 T.L.) Sư thọ đại giới nơi Luật sư Hy Tháo ở Hoành Nhạc. Sư học thông kinh luận, nghiêm trì giới luật. Một hôm, Sư tự than:
– Đại trượng phu phải rời pháp tự tịnh, đâu thể theo việc vụn vặt, làm hạnh áo khăn này.
Sư tìm đến Thiền sư Hy Thiên (Thạch Đầu) hỏi:
– Đối Tam thừa mười hai phần giáo, con còn hiểu biết thô sơ, đến như thường nghe phương Nam nói “chỉ thẳng tâm người, thấy tánh thành Phật”, thật con mù tịt. Cúi mong Hòa thượng từ bi chỉ dạy.
Thiền sư Hy Thiên bảo:
– Thế ấy cũng chẳng được, không thế ấy cũng chẳng được, thế ấy không thế ấy đều chẳng được, ngươi làm sao?
Sư mờ tịt không hiểu.
Thiền sư Hy Thiên bảo:
– Nhân duyên của ngươi không phải ở đây, hãy đến chỗ Mã Đại sư (Đạo Nhất).
Sư vâng lệnh đến yết kiến Thiền sư Đạo Nhất (Mã Tổ). Sư thưa lại câu đã thưa với
Thiền sư Hy Thiên.
Thiền sư Đạo Nhất bảo:
– Ta có khi dạy y nhướng mày chớp mắt, có khi không dạy y nhướng mày chớp mắt; có khi nhướng mày chớp mắt là phải, có khi nhướng mày chớp mắt là không phải, ngươi làm sao?
Ngay câu nói này, Sư liền khế ngộ, bèn lễ bái.
Thiền sư Đạo Nhất hỏi:- Ngươi thấy đạo lý gì lễ bái?
Sư thưa:- Con ở chỗ Thạch Đầu như con muỗi đậu trên trâu sắt.
Thiền sư Đạo Nhất bảo:- Ngươi đã biết như thế, tự khéo gìn giữ.
Sư ở đây hầu hạ ba năm.

* * *

Một hôm Thiền sư Đạo Nhất hỏi: – Ngày gần đây chỗ thấy của ngươi thế nào? Sư thưa:- Da mỏng da dày đều rớt sạch, chỉ có một chân thật.
Thiền sư Đạo Nhất bảo:
Sở đắc của ngươi đã hợp với tâm thể, khắp hết tứ chi. Đã được như thế, nên đem ba cật tre cột da bụng, tùy chỗ ở núi đi.
Sư thưa:- Con là người gì dám nói ở núi?
Thiền sư Đạo Nhất bảo:
– Chẳng phải vậy, chưa có thường đi mà chẳng đứng, chưa có thường đứng mà
chẳng đi, muốn lợi ích không chỗ lợi ích, muốn làm không chỗ làm, nên tạo thuyền bè, không nên ở đây lâu.
Sư từ giã Mã Tổ trở về Thạch Đầu.
* * *

Một hôm Sư ngồi trên cục đá, Thạch Đầu trông thấy hỏi:

– Ngươi ở đây làm gì?
Sư thưa:- Tất cả chẳng làm.
– Tại sao ngồi yên?
– Nếu ngồi yên tức làm.
– Ngươi nói chẳng làm, chẳng làm cái gì?

– Ngàn thánh cũng không biết.
Thạch Đầu dùng kệ khen:

Tùng lai cộng trụ bất tri danh

Nhậm vận tương tương chỉ ma hành

Tự cổ thượng hiền du bất thức

Tạo thứ phàm lưu khởi khả minh.
Dịch:

Chung ở từ lâu chẳng biết chi

Lặng lẽ theo nhau chỉ thế đi

Thượng hiền từ trước còn chẳng biết

Huống bọn phàm phu đâu dễ tri.
Thạch Đầu dạy:

– Nói năng động dụng chớ giao thiệp.
Sư thưa:

– Chẳng nói năng động dụng cũng chớ giao thiệp.

– Ta trong ấy mũi kim mảnh bụi chẳng lọt vào.
– Con trong ấy như trồng hoa trên đá.
Thạch Đầu ấn khả.

Cơ Duyên Ngộ Đạo của chư Tổ – Thiền Sư Dược Sơn Duy Nghiễm

Published by durendal

Leave a Reply Cancel reply

Share this:

Like this:

Related

Published by durendal

Leave a Reply Cancel reply